Μια εξαιρετικά λαμπρή έκλαμψη ακτινών-γ
διαβάζεται σε 3 λεπτά
Μια εξαιρετικά λαμπρή έκλαμψη ακτινών-γ
διαβάζεται σε 3 λεπτά
Οι εκλάμψεις ακτινών-γ είναι αποτέλεσμα των ισχυρότερων εκρήξεων που έχουμε καταγράψει στο σύμπαν. Στις 9 Οκτωβρίου παρατηρήθηκε μία από τις πιο λαμπρές και μεγάλες σε διάρκεια εκλάμψεις αυτού του είδους!
Η έκλαμψη ακτινών-γ όπως παρατηρήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi της NASA. Πρόκειται για μια ακολουθία εικόνων που αντιστοιχούν σε χρονική διάρκεια 10 ωρών. Η διαγώνια λωρίδα στα αριστερά είναι εκπομπή ακτινών-γ από τον Γαλαξία μας.
Η έκλαμψη ονομάστηκε GRB 221009A και δημιουργήθηκε από την γέννηση μιας αστρικής μαύρης τρύπας. Ένα αστέρι μεγάλης μάζας, στην περιοχή του αστερισμού του Βέλους, έχοντας καταναλώσει τα καύσιμα του, κατέρρευσε υπό την ίδια του την βαρύτητα. Από την κατάρρευση δημιουργήθηκε η έκλαμψη ακτινών-γ. Κατά την διαδικασία αυτή όμως δημιουργούνται και πίδακες σωματιδίων που ταξιδεύουν με ταχύτητα πολύ κοντά σε αυτήν του φωτός, εκπέμποντας ακτίνες-γ και χ. Η αλληλεπίδραση όμως των πιδάκων με το υλικό που συναντούν ταξιδεύοντας, οδηγεί και στην εκπομπή φωτός μεγαλύτερου μήκους κύματος (δηλαδή υπεριώδες, οπτικό, υπέρυθρο, μικροκύματα και ραδιοκύματα). Αυτού του είδους οι ακτινοβολίες ακολουθούν (χρονικά) την αρχική έκλαμψη και διαρκούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Παρατηρήσεις από την περιοχή της GRB 221009A, στο οπτικό μέρος του φάσματος από το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA.
Η μεγάλη διάρκεια της συγκεκριμένης έκλαμψης πιθανότατα σχετίζεται με την απόσταση της. Πρόκειται πιθανότατα για την κοντινότερη έκλαμψη αυτού του είδους που έχει παρατηρηθεί ποτέ. Η ακτινοβολία της υπολογίζεται πως χρειάστηκε να ταξιδέψει περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι να την παρατηρήσουμε. Ταυτόχρονα, η σχετική εγγύτητα της επέτρεψε να παρατηρηθούν λεπτομέρειες που σε άλλη περίπτωση δεν θα ήταν ορατές.
Η μελέτη της μπορεί να δώσει πληροφορίες σχετικά με την βαρυτική κατάρρευση των άστρων, την γέννηση των μαύρων τρυπών, την συμπεριφορά και την αλληλεπίδραση υλικού που ταξιδεύει με ταχύτητες κοντά σε αυτήν του φωτός, καθώς τις συνθήκες που επικρατούν στον μακρινό γαλαξία από τον οποίο προήλθε.
Η έκλαμψη όπως παρατηρήθηκε στις ακτίνες-χ από το τηλεσκόπιο Swift της NASA. Οι δακτύλιοι που την περιβάλλουν προέρχονται από σκέδαση της ακτινοβολίας που προκαλείται από κοσμική σκόνη που υπάρχει εντός του Γαλαξία μας.
Τόσο λαμπρή έκλαμψη ακτινών-γ είναι πιθανόν να χρειαστεί να περάσουν δεκαετίες για να παρατηρηθεί ξανά!
Σας άρεσε το άρθρο; Μοιραστείτε το με τους φίλους σας!