Σπειροειδείς γαλαξίες
Σπειροειδείς γαλαξίες
© Hewholooks (χρηστης του wikimedia commons)
Ο γαλαξίας του Τριγώνου είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σπειροειδούς γαλαξία. Οι σπείρες του ξεκινούν απευθείας από το κέντρο του. Είναι ο δεύτερος κοντινότερος (σπειροειδής γαλαξίας) στον Γαλαξία μας, μετά τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Στον πυρήνα του γαλαξία του Τριγώνου υπάρχει μια εξαιρετικά φωτεινή πηγή ακτίνων-Χ. Τέλος, έχει διάμετρο 50.000 έτη φωτός και υπολογίζεται ότι φιλοξενεί 30 με 40 δισεκατομμύρια αστέρες.
Η αστρογένεση στους σπειροειδείς γαλαξίες, λαμβάνει χώρα κατά κύριο λόγο στις σπείρες, όπου έχουν μεγαλύτερη αερίων και σκόνης. Στις περιοχές του κέντρου τους (εξόγκωμα, ράβδο) υπάρχουν κυρίως γερασμένα αστέρια.
©ESA/Hubble
Ο UGC 2885 είναι πιθανότατα ο μεγαλύτερος γαλαξίας στο κοντινό σύμπαν, με διάμετρο 436 χιλιάδες έτη φωτός. Είναι ένας ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας και βρίσκεται στον αστερισμό του Περσέα, σε απόσταση 231 εκατ. ετών φωτός.
Αρχικά νομίζαμε ότι ήταν απλά ένας σπειροειδής γαλαξίας, αλλά παρατηρήσεις του τηλεσκοπίου Hubble εντόπισαν και την μικρή λαμπρή ράβδο στο κέντρο του.
Λόγω της θέσης του (αρκετά απομακρισμένος από άλλους γαλαξίες) πιστεύεται ότι η δημιουργία του οφείλεται σε αέριο Υδρογόνο που προυπήρχε στην (διαγαλαξιακή) περιοχή του και όχι σε συγχωνεύσεις μικρότερων γαλαξιών, όπως γνωρίζουμε ότι δημιουργήθηκαν οι περισσότεροι γαλαξίες στο κοντινό σύμπαν. Μάλιστα η μη αλληλεπίδραση του με άλλους γαλαξίες είναι εμφανής λόγω των "τέλεια" σχηματισμένων σπειρών του και του δίσκου του, καθώς και του μικρού ρυθμού παραγωγής αστεριών σε αυτόν - οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των γαλαξιών αυξάνουν πολύ τον ρυθμό παραγωγής αστεριών σε αυτούς.
Γενικά στους γαλαξίες, οι ράβδοι κοντά στον πυρήνα τους πιστεύεται ότι σχηματίζονται από αλληλεπιδράσεις με μικρότερους γαλαξίες. Η ύπαρξη ράβδου στον συγκεκριμένο γαλαξία όμως, προτείνει ότι ράβδοι μπορούν να σχηματιστούν και χωρίς την επίδραση ενός άλλου γαλαξία, πράγμα που δείχνει ότι άλλες δυνάμεις, όπως οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των αστεριών, του αερίου και της σκόνης, καθώς και η βαρυτική επίδραση της σκοτεινής ύλης, μπορούν να οδηγήσουν στην δημιουργία ράβδου σε γαλαξίες.