Δακτυλιοειδείς γαλαξίες
Embedded Files
Σχεδόν όλοι οι γαλαξίες που υπάρχουν στο σύμπαν, είναι είτε ελλειπτικοί, είτε σπειροειδείς, είτε ακανόνιστου σχήματος λόγω αλληλεπριδράσεων μεταξύ τους. Σε αυτή την δημοσίευση όμως θα μιλήσουμε για ένα είδος γαλαξιών το οποίο είναι πάρα πολύ σπάνιο και ίσως το πιο εντυπωσιακό κατά την άποψη μου.
Η ιστορία των γαλαξιών αυτών, ξεκίνησε το 1950, όταν και ο αμερικανός αστρονόμος Arthur Hoag παρατήρησε για πρώτη φορά ένα αντικείμενο πολύ ιδιαίτερο. Το αντικείμενο αυτό αποτελούταν από έναν φωτεινό πυρήνα και έναν δακτύλιο που τον περιβάλλει. Αρχικά ο Hoag υπέθεσε ότι αυτό ήταν ένα πλανητικό νεφέλωμα (απομεινάρι του θανάτου ενός αστεριού σαν τον Ήλιο) ή ένας ασυνήθιστος γαλαξίας. Το αντικείμενο αυτό πήρε το όνομα του παρατηρητή του και ονομάστηκε "Αντικείμενο του Hoag".
©NASA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA); Acknowledgement: Ray A. Lucas
Μετά από κάποια χρόνια και ενώ κανείς δεν γνώριζε τι είναι αυτό το αντικείμενο, η επικρατέστερη άποψη ήταν ότι είναι ένας γαλαξίας του οποίου το σχήμα είχε αλλοιωθεί λόγω της μεγάλης βαρύτητας ενός αντικειμένου που παρεμβαλλόταν μεταξύ αυτού και εμάς (το φαινόμενο αυτό ονομάζεται Βαρυτικός Φακός). Το 1987 όμως καταφέραμε να μετρήσουμε την απόσταση του δαχτυλιδιού και του πυρήνα του αντικειμένου αυτού από εμάς, και βρήκαμε ότι είναι η ίδια. Άρα ο πυρήνας και το δαχτυλίδι θα έπρεπε να είναι μέρη του ίδιου αντικειμένου! Η ανακάλυψη αυτή σε συνδυασμό με περισσότερες μελέτες και καλύτερες φωτογραφίες, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι αυτό το αντικείμενο ήταν ένα νέο είδος γαλαξία, ένας "Δακτυλιοειδής Γαλαξίας".
Με την βοήθεια του τηλεσκοπίου Hubble, καταφέραμε πολύ καθαρά να παρατηρήσουμε τόσο τον πυρήνα - ο οποίος είναι σφαιροειδής, και αποτελείται από γηραιά άστρα, χωρίς να παράγει καθόλου νέα (σας θυμίζει ελλειπτικό γαλαξία;) - όσο και τον δακτύλιο με τις μεγάλες ποσότητες αερίου, σκόνης και πολλών νεαρών αστεριών (αυτό σας θυμίζει σπείρες από σπειροειδή;;). Ανάμεσα σε αυτά τα δύο μέρη του φαίνεται να υπάρχει κενό. Στην πραγματικότητα πιστεύουμε ότι εκεί υπάρχουν πολλά σφαιρωτά αστρικά σμήνη, τα οποία δεν είναι εύκολο να τα δούμε λόγω της μεγάλης απόστασης.
Το πιο εντυπωσιακό σχετικά με το αντικείμενο του Hoag, καθώς και το μεγαλύτερο μυστήριο σχετικά με αυτόν, είναι το πως δημιουργήθηκε. Η άποψη που έχει επικρατήσει είναι ότι όταν στο παρελθόν το αντικείμενο αυτό ήταν ένας σπειροειδής γαλαξίας, ένας μικρότερος ελλειπτικός γαλαξίας, διήλθε ακριβώς από τον πυρήνα του. Τότε ένα κύμα πυκνότητας έκανε το υλικό που βρισκόταν στις σπείρες του να δημιουργήσει ένα δαχτυλίδι, το οποίο διαχωρίστηκε από τον πυρήνα του.
© http://www.astropodcast.com/
Το σενάριο αυτό έγινε ακόμα πιο πιθανό να είναι και το αληθινό, όταν ανακαλύφθηκε ο "Τροχός του Ηνίοχου". Ένα σύστημα το οποίο δείχνει ακριβώς το σενάριο που περιγράψαμε πιο πάνω, δηλαδή έναν ελλειπτικό γαλαξία που έχει περάσει από το κέντρο ενός μεγαλύτερου σπειροειδή. Στην εικόνα, αλλά και στο βίντεο παρακάτω μπορείτε να δείτε μέσω προσομοίωσης, πως δημιουργούνται οι δακτυλιοειδείς γαλαξίες μέσω μιας τέτοιας αλληλεπίδρασης δυο γαλαξιών.
Γενικότερα, όπως ήδη αναφέραμε, οι δακτυλιοειδείς γαλαξίες είναι εξαιρετικά σπάνιοι, μόλις το 0.1% όλων των γαλαξιών υπολογίζεται ότι είναι δακτυλιοειδείς. Όμως υπάρχει επίσης κάτι, που κάνει το αντικείμενο του Hoag ακόμα πιο εντυπωσιακό. Στο πάνω μέρος του κενού ανάμεσα στον δακτύλιο και τον πυρήνα του, φαίνεται ένας ακόμα δακτυλιοειδής γαλαξίας, ο οποίος βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση.
Page updated
Google Sites
Report abuse